Z cyklu "krótkie pytania i odpowiedzi"
Czy wiecie, że odra mogłaby być teoretycznie wyeliminowana, tak jak ospa prawdziwa? Tak, tak, moi drodzy, może to być dla Was zaskoczeniem, ale zakaźnicy i prawdziwi specjaliści od szczepień ochronnych także przyjmują jako punkt końcowy doprowadzenie do sytuacji, w której nie trzeba będzie już szczepić przeciw większości chorób zakaźnych (bo najzwyczajniej znikną za sprawą skutecznie przeprowadzonych kampanii eradykacyjnych). Dokładnie tak, jak stało się to z ospę prawdziwą. Niestety, dopóki upowszechnia się krótkowzroczność wojujących przeciwko najlepszej dostępnej metodzie profilaktyki (czyli szczepieniom) - oddalamy się od tego celu.
Odra zbiera nowe żniwo w Europie Południowej, a i w naszym kraju coraz więcej niepotrzebnych zachorowań. Niedawno natknęłam się na komentarze pod wyznaniem mamy, która biła się w pierś, że nie zaszczepiła swojego dziecka. Maluch trafił z powodu odry do szpitala. Poza niepotrzebnym cierpieniem dziecka (a wierzcie mi, odra to ciężka choroba, niestety widziałam już niejeden przypadek), przez kolejne lata z tyłu głowy rodziców pozostanie pytanie - czy rozwiną się późne powikłania (podostre stwardniające zapalenie mózgu)? Ku pocieszeniu skruszonych, od razu odezwali się zwolennicy medycyny alternatywnej przekonując, że istnieje lek na odrę w postaci witaminy A.
Odra zbiera nowe żniwo w Europie Południowej, a i w naszym kraju coraz więcej niepotrzebnych zachorowań. Niedawno natknęłam się na komentarze pod wyznaniem mamy, która biła się w pierś, że nie zaszczepiła swojego dziecka. Maluch trafił z powodu odry do szpitala. Poza niepotrzebnym cierpieniem dziecka (a wierzcie mi, odra to ciężka choroba, niestety widziałam już niejeden przypadek), przez kolejne lata z tyłu głowy rodziców pozostanie pytanie - czy rozwiną się późne powikłania (podostre stwardniające zapalenie mózgu)? Ku pocieszeniu skruszonych, od razu odezwali się zwolennicy medycyny alternatywnej przekonując, że istnieje lek na odrę w postaci witaminy A.
Witamina A nie wyleczyła jeszcze nikogo z odry. Mimo ogromnych postępów medycyny, nie dysponujemy lekiem przeciwko wirusom odry.
Skąd wzięło się przekonanie o cudownym działaniu witaminy A? W krajach rozwijających się, gdzie ogromnym problemem jest niedożywienie dzieci, zaobserwowano, że niedobór witaminy A pogarsza przebieg odry. Dzieci z niedoborem witaminy A częściej mają powikłania okulistyczne (sam niedobór witaminy A może takowe powodować) i częściej umierają w przebiegu zakażenia. Dlatego zaleca się aby w tych krajach podawać dzieciom chorym na odrę witaminę A w dużej dawce. Nie wyleczy ich to z zakażenia ale istnieje szansa, że wyrówna szanse na przeżycie.
W krajach rozwiniętych nie ma badań dotyczących skuteczności stosowania dużych dawek witaminy A w odrze. Warto wspomnieć, że przedawkowanie witaminy także jest niebezpieczne dla zdrowia. Dlatego korzyści z takiego postępowania są wątpliwe. W Polsce, tak jak w innych krajach rozwiniętych, decyzję o podaniu witaminy A w dużej dawce rozpatruje się indywidualnie, w zależności od sytuacji zdrowotnej dziecka sprzed zachorowania na odrę, przebiegu choroby i objawów towarzyszących.
W krajach rozwiniętych nie ma badań dotyczących skuteczności stosowania dużych dawek witaminy A w odrze. Warto wspomnieć, że przedawkowanie witaminy także jest niebezpieczne dla zdrowia. Dlatego korzyści z takiego postępowania są wątpliwe. W Polsce, tak jak w innych krajach rozwiniętych, decyzję o podaniu witaminy A w dużej dawce rozpatruje się indywidualnie, w zależności od sytuacji zdrowotnej dziecka sprzed zachorowania na odrę, przebiegu choroby i objawów towarzyszących.
Szczerze powiedziawszy, zaczynając pracę na oddziale zakaźnym sądziłam, że nie będzie mi już dane widzieć pacjentów z odrą, a przynajmniej, że jeśli takowy przypadek się zdarzy, to raczej jako kazus. Pomyliłam się i cieszę się, że moje dzieci są zaszczepione. Za nic nie chciałabym być w skórze wspomnianych rodziców wylewających łzy żalu na grupach FB. Niestety wiem, że żadne witaminy nie miałyby istotnego znaczenia gdyby moje córeczki zachorowały.
Więcej o odrze przeczytasz TUTAJ
Bibliografia:
- UpToDate: Measles
- Bester JC. Measles and Measles VaccinationA Review. JAMA Pediatr. 2016;170(12):1209–1215. doi:10.1001/jamapediatrics.2016.1787
- Barclay AJ, Foster A, Sommer A. Vitamin A supplements and mortality related to measles: a randomised clinical trial. Br Med J (Clin Res Ed) 1987; 294:294.
- Hussey GD, Klein M. A randomized, controlled trial of vitamin A in children with severe measles. N Engl J Med 1990; 323:160.
- Huiming Y, Chaomin W, Meng M. Vitamin A for treating measles in children. Cochrane Database Syst Rev 2005; :CD001479.
- http://www.cdc.gov/measles/hcp/index.html
- http://www.who.int/mediacentre/factsheets/fs286/en/
- Moss WJ Measles. Lancet. 2017 Jun 30. pii: S0140-6736(17)31463-0. doi: 10.1016/S0140-6736(17)31463-0. [Epub ahead of print]
- Imdad A, Mayo-Wilson E, Herzer K, Bhutta ZA. Vitamin A supplementation for preventing morbidity and mortality in children from six months to five years of age. Cochrane Database Syst Rev. 2017 Mar 11;3:CD008524. doi: 10.1002/14651858.CD008524.pub3.
- Johri M, Verguet S, Morris SK, et al. Adding interventions to mass measles vaccinations in India. Bulletin of the World Health Organization. 2016;94(10):718-727. doi:10.2471/BLT.15.160044.
- Bello S1, Meremikwu MM, Ejemot-Nwadiaro RI, Oduwole O. Routine vitamin A supplementation for the prevention of blindness due to measles infection in children. Cochrane Database Syst Rev. 2016 Aug 31;(8):CD007719. doi: 10.1002/14651858.CD007719.pub4.
